Πρόγραμμα

Μεσογειακός Άτλαντας της Βενετσιάνικης Κληρονομιάς

Με την χρηματοδοτική συνεισφορά της Περιφερειασ του Βενετο σύμφωνα με το άρθρο 25 του υπ’αριθμό 1 Περιφεριακού Νόμου της 27ης Φεβουαρίου 2008

Ο ηλεκτρονικό άτλαντας

Έκδοση 2.0 – Σεπτέμβριος 2011

	Ευρωπαϊκό Όμιλο Οικονομικού Σκοπού (ΕΟΟΣ) Marco Polo System, Βενετία-Μέστρε, Ιταλία, http://www.marcopolosystem.it
	HESC υπηρεσίες γιά την επικράτεια, Βενετία-Μέστρε, Ιταλία, https://www.hesc.it

Ελληνικά | English | Italiano

Συνοπτικό δελτίο που προέρχεται από τον Κατάλογο της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς

Επιστροφή στον Γενικό Δείκτη του Διαμερίσματος/Επαρχίας

Οι σελίδες HTML του Μεσογειακού Άτλαντα [Ηλεκτρονικού] της Βενετσιάνικης Κληρονομιάς έχουν βελτιστοποιηθεί και δοκιμαστεί γιά τα Mozilla Firefox, Opera, Google Chrome και Apple Safari.

Οι σελίδες δεν εμφανίζονται σωστά με το Microsoft Internet Explorer, γι’αυτό συνιστάται να μην χρησιμοποιείσετε αυτό το πρόγραμμα περιήγησης.

Τα Νεωρια των Χανιων

0DA1

grxn0da1

Οδος:

ΑΚΤΗ ΕΝΩΣΕΩΣ

Περιοχη:

Χανία

Νομος/Διαμέρισμα:

Χανιά / Haniá

GR-ΧΝ

grd4

Κρατος/Περιφέρεια:

Ελλας / Κρήτη

Εικόνες Γιά την εμφάνιση της σελίδας των εικόνων ακολουθήστε αυτήν την σύνδεση

Αλλες ονομασιες:

x, , x

Εικ.1 – Τα Νεώρεια της μεσογειακής πόλης των Χανίων. Ασπρόμαυρη φωτογραφία. G. Gerola 1932	Εικ.2 – Τα Νεώρεια της μεσογειακής πόλης των Χανίων. Ασπρόμαυρη φωτογραφία. G. Gerola 1932	Εικ.3 – Τα Νεώρεια της μεσογειακής πόλης των Χανίων. Ασπρόμαυρη φωτογραφία. G. Gerola 1932
Εικ.4 – Τα Νεώρεια της μεσογειακής πόλης των Χανίων. Ασπρόμαυρη φωτογραφία. G. Gerola 1932	Εικ.5 – Τα Νεώρεια της μεσογειακής πόλης των Χανίων. Ασπρόμαυρη φωτογραφία. G. Gerola 1932	Εικ.6 – Τα Νεώρεια της μεσογειακής πόλης των Χανίων. Ασπρόμαυρη φωτογραφία. G. Gerola 1932
Εικ.7 – Τα Νεώρεια της μεσογειακής πόλης των Χανίων. Ψηφιακή έγχρωμη φωτογραφία. Αρχείο 28η ΕΒΑ	Εικ.8 – Τα Νεώρεια της μεσογειακής πόλης των Χανίων. Ψηφιακή έγχρωμη φωτογραφία. Αρχείο 28η ΕΒΑ	Εικ.9 – Τα Νεώρεια της μεσογειακής πόλης των Χανίων. Ψηφιακή έγχρωμη φωτογραφία. Αρχείο 28η ΕΒΑ
Με το αντικείμενο «Νεώρεια των Χανίων» είναι αρχειοθετημένες άλλες 3 εικόνες που δεν εμφανίζονται σε αυτό το συνοπτικό δελτίο. Γιά να τις δείτε πρέπει να ανατρέξετε στην σελίδα των εικόνων.

Τυπολογία:

A – Νεώρειο

Περιοδος κατασκευης:

βενετοκρατία XV-XVI αι.

Βαθμος διατηρησης:

κακη (χρησιμοποιήσιμο)

Φέρων οργανισμός από λιθοδομή. Τα νεώρια βρίσκονται στο Ανατολικό τμήμα του Ενετικού Λιμένα της μεσαιωνικής πόλης Χανίων.

Ιδιοκτησιακό καθεστώς:

δημόσιος φορέας

Ιδιοκτησία:

Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού

yppo

Τρέχουσα χρήση:

Αποθηκες – εργαστηρια της [yp28] και της [ep25]

3272

Αρχικη χρηση:

Ναυπηγεια

3451

Δαιχείριση:

Δημος Χανίων – συμβάσεως

dich

Προσβασιμοτητα:

Ναι (χωρίς κριτική)

Δυνατότητα χρησιμοποίησης:

Ναι (χωρίς κριτική)

Βαθμος χρησης:

100%

Γεωγραφικές συντεταγμένες:

N 35° 31′, E 24° 1′

Χαρακτηρισμός

στο πάνω μέρος

Περιγραφή

Πρόκειται για επιμήκεις, θολοσκέπαστες κατασκευές με τον κατά μήκος άξονα στραμμένο προς τη θάλασσα, οι οποίες επικοινωνούσαν μεταξύ τους με τοξωτά ανοίγματα στο πάχος της τοιχοποιίας. Το ωφέλιμο μήκος τους φθάνει τα 49 περίπου μέτρα, το πλάτος περίπου 9 μέτρα και το ύψος τα 10 μέτρα. Το δάπεδο ήταν από πατημένο χώμα, ελαφρά επικλινές προς τη θάλασσα, η οποία εισχωρούσε στο εσωτερικό τους έως ένα σημείο, προκειμένου να είναι δυνατή η ανάσυρση των σκαφών. Στην αρχική τους μορφή τα νεώρια ήταν ανοιχτά προς τη θάλασσα, ενώ η νότια πλευρά τους που ακολουθούσε το ρυμοτομικό σχέδιο της πόλης, ήταν κλειστή. Οι θόλοι των νεωρίων παρουσιάζουν μικρή κλίση προς τη θάλασσα και για το λόγο αυτό υπάρχουν οι πέτρινες υδρορροές στη μέση των τοίχων της βόρειας πλευράς. Ο κάθε θόλος κατέληγε σε τριγωνικό αέτωμα, τονισμένο με πέτρινο γείσο. Στη νότια πλευρά που ήταν καλυμμένη με κονίαμα από κόκκινο κουρασάνι, υπάρχουν και τα μοναδικά φωτιστικά ανοίγματα, ένας στρογγυλός φεγγίτης (occulus) ανά δυο μεγάλα παράθυρα, η κατασκευή των οποίων τοποθετείται στο αρχικό χτίσιμο. Η κυρία είσοδος στο συγκρότημα ήταν περίπου στο μέσον της νότιας πλευράς, όπου σώζεται και το δυτικό μισό της μεγαλοπρεπούς πύλης. Ο G. Gerola στις αρχές του 20ου αιώνα φωτογράφισε την πύλη από τη νότια πλευρά. Μια δεύτερη φωτογραφία των πρώτων δεκαετιών του 20ου αιώνα μας δείχνει την πύλη από την ίδια πλευρά αλλά με το ανώτερο τμήμα της κατεδαφισμένο. Από τα στοιχεία που μπορούμε να παρατηρήσουμε είναι το οικόσημο στο μέσο του υπέρθυρου και το μεγάλο ορθογώνιο παράθυρο στα δεξιά της πύλης. Κάτω από το παράθυρο υπάρχει κρήνη με χτιστή δεξαμενή, πιθανότατα των χρόνων της τουρκοκρατίας. Μετά την κατεδάφιση των προς τα δυτικά νεωρίων, η πύλη οδηγεί στην πλατεία που δημιουργήθηκε. Οι σημερινές πόρτες της νότιας πλευράς με τα τοξωτά ανώφλια, δημιουργήθηκαν πιθανότατα κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας. Από τα χρόνια της Κρητικής Πολιτείας η βόρεια όψη των νεωρίων πήρε τη σημερινή της μορφή με το κλείσιμό της από τοίχους. Αργότερα η διαμόρφωση του κρηπιδώματος του λιμανιού, απέκοψε το συγκρότημα από την άμεση γειτνίασή του με τη θάλασσα. Στο χώρο των νεωρίων που κατεδαφίστηκαν, κατασκευάστηκε το πέτρινο κτίριο του νέου τελωνείου των Χανίων, που περιβάλλεται σήμερα από δυο πλατείες. Η μορφή των νεωρίων των Χανίων είναι ανάλογη με αυτών του Χάνδακα: επιμήκεις, συνεχόμενοι θόλοι, που επικοινωνούσαν μεταξύ τους με τόξα, ενώ η πλευρά τους προς τη θάλασσα, η βόρεια, ήταν ανοιχτή, προκειμένου να σύρονται στο εσωτερικό τους τα πλοία . Βασική διαφορά τους είναι ότι του Χάνδακα είναι εξ’ ολοκλήρου από λαξευτή λιθοδομή, ενώ των Χανίων το μεγαλύτερο μέρος είναι από αργολιθοδομή, και με λαξευτή λιθοδομή είναι τα ανοίγματα της όψης, οι θόλοι, από τη γένεσή τους, τα τόξα και οι πεσσοί που τα στηρίζουν, καθώς και όλα τα ανοίγματα. Το τοξωτό άνοιγμα της κύριας όψης τους απολήγει σε τριγωνικό αέτωμα που επιστέφεται με γείσο, ενώ η πίσω πλευρά τους, η νότια, είναι ελεύθερη στο χώρο με αρκετά φωτιστικά ανοίγματα, σε αντίθεση με τα νεώρια του Ηρακλείου, που δεν διαθέτουν παράθυρα, αφού κατασκευάστηκαν σε επαφή με το τείχος. Η βόρεια πλευρά τους, ανοιχτή κάποτε προς τη θάλασσα, είναι σήμερα κτισμένη με τοίχους που φέρουν διάφορα ανοίγματα, και κατασκευάστηκαν την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας (1898-1913) αφού φωτογραφία των αρχών του 20ου αιώνα τα δείχνει τα περισσότερα ανοιχτά με λίγα ισόγεια κτίσματα στην είσοδό τους. Την περίοδο της Τουρκοκρατίας πρέπει να κατασκευάστηκαν και οι αντηρίδες στήριξης εξωτερικά του δυτικότερου θόλου. Η νότια όψη τους είναι διαμορφωμένη με σχεδόν ομοιογενή τρόπο. Όπως και στη βόρεια, κάθε θόλος έχει τριγωνική απόληξη που επιστέφεται με γείσο, ενώ φέρει υψηλά ένα occulus και δύο τοξωτά παράθυρα χαμηλότερα. Οι πρώτοι πέντε από ανατολικά θόλοι διαθέτουν από μια μεγάλη τοξωτή είσοδο, ενώ ο έκτος φέρει ορθογώνια είσοδο από τσιμέντο. Τα φωτιστικά ανοίγματα πρέπει να ανήκουν στην αρχική κατασκευή, όπως διαπιστώνεται και από το σχέδιο του G.Corner του 1625, που απεικονίζει τα νεώρια από τη νότια όψη . Ο τρόπος δόμησης διαφέρει από κτήριο σε κτήριο καθώς και από τμήμα σε τμήμα του ίδιου τοίχου. Χαρακτηριστικά συναντάμε:
1. εμφάνιση ανώμαλη: μεγάλες, μεσαίες και μικρές πέτρες. Χαρακτηρίζει το μεγαλύτερο μέρος της τοιχοποιίας.
2. εμφάνιση πιο ομαλή: μεσαίες πέτρες σε στρώσεις. Εντοπίζεται στο ανώτερο τμήμα των πλάγιων τοίχων και απλώνεται σε ύψος 1.50μ.ξεκινώντας από την γένεση του θόλου.
3. λαξευτές πέτρες. Εμφανίζονται: σε όλο το ύψος των πέντε τελευταίων μέτρων του βόρειου τμήματος των τοίχων προς την παραλία, στις προεξοχές των αετωμάτων, και στα τόξα των ανοιγμάτων. Κάθε θόλος έχει διαστάσεις περίπου 46.50χ9.10μ. σε κάτοψη και μέγιστο ύψος (από την σημερινή στάθμη του δαπέδου) περίπου 8.50μ. Η συνολική επιφάνεια των Νεωρίων είναι περίπου 3000τ.μ. Οι διαμήκεις τοίχοι έχουν πάχος από 1.80 έως 3.30 μέτρα ενώ οι θόλοι 0.52 μέτρα.
Τα Νεώρια έχουν υποστεί παραμορφώσεις της δομικής τους κατάστασης και μορφολογίας που οφείλονται στους βομβαρδισμούς του τελευταίου πολέμου, τις μεταγενέστερες επεμβάσεις, ακατάλληλες χρήσεις, το διαβρωτικό θαλάσσιο περιβάλλον και τη χρόνια έλλειψη συντήρησης και επισκευής. Οι κυριότερες μεταγενέστερες επεμβάσεις είναι:
1. Κλείσιμο της βόρειας όψης όλων των Νεωρίων με διάφορα υλικά (λίθους, τούβλα, τσιμεντόλιθους) και άνοιγμα κουφωμάτων στις νέες τοιχοποιίες διαφόρων διαστάσεων και σε τυχαίες θέσεις.
2. Κατασκευή παραπηγμάτων σε επαφή με τον Ανατολικό τοίχο του Συγκροτήματος.
3. Κατασκευή αντηρίδων στον Δυτικό τοίχο του Συγκροτήματος για την αντιστήριξη του θόλου.
4. Ανύψωση της στάθμης του δαπέδου που αρχικά ήταν στο επίπεδο της θάλασσας.
Οι κυριότερες παραμορφώσεις, βλάβες και φθορές που εντοπίζονται είναι οι παρακάτω:
1. Κατάρρευση 2 τμημάτων θόλου στο 4ο και στο 5ο Νεώριο που έγινε κατά τους βομβαρδισμούς του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
2. Διαμήκεις και εγκάρσιες ρηγματώσεις των θόλων.
Οφείλουμε να επισημάνουμε ότι το κέλυφος των νεωρίων χαρακτηρίζεται από:
1. τη στιβαρή κατασκευή και η λιτή μορφολογία του Συγκροτήματος υπακούει αυστηρά στην χρήση για την οποία κατασκευάστηκαν.
2. Και από το γεγονός ότι οι περισσότερες από τις μεταγενέστερες επεμβάσεις είναι αναστρέψιμες.
[psilxxxx,vB] [plo1973a] [yikr1978,p98-101] [rase1978,p51,72,113] [xiro1934,p158] [pala1982] [plo1973b] [plo1973c] [span1949] [spa1969b] [span1940] [span1950] [span1953] [span1958] [dimo1969] [tayl1993] [oddi1601] [basi1618] [corn1625,f10v-11r] [bosc1651] [contaxvi] [nann1613] [rgon1599] [coro1689,f279v-280v] [mormasve]

Σύντομες ιστορικές αναφορές

Το κτίριο κτίστηκε κατά τη διάρκεια της Βενετοκρατίας. [mkmx2008]

Άλλες σημειώσεις

καμμία

Μετατροπή

στο πάνω μέρος

Δεσμεύσεις:

ΣΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΚΤΗΡΙΩΝ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΗΣ ΧΑΝΙΩΝ ΕΧΕΙ ΒΑΘΜΟ ΜΝΗΜΕΙΑΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 1

ΥΠΠΟ/28 ΕΒΑ/281/19.11.03

Εργαλείο σχεδιασμού χωροταξικού:

ναί

Πολεοδομικος προορισμος:

δεν αναφέρεται

Προγράμματα και ειδικές επεμβάσεις

1. Αποκατάσταση των νεωρίων και δημιουργία Πολιτιστικού Κέντρου

Εντολοδότης:

Νομαρχία Χανίων

noch

Ενδιαφερόμενο μέρος:

δεν αναφέρεται

Κατάσταση υλοποίησης:

Η μελέτη δεν υλοποιήθηκε

Ημερομηνία:

1977

2. Προκαταρτική έκθεση για την επισκευή συντήρηση και χρήση των Νεωρίων

Εντολοδότης:

Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος /Τμήμα Δυτικής Κρήτης

tedk

Ενδιαφερόμενο μέρος:

δεν αναφέρεται

Κατάσταση υλοποίησης:

Η μελέτη δεν υλοποιήθηκε

Ημερομηνία:

1980

3. Αποκατάσταση για πολιτιστικές και εμπορικές χρήσεις των νεωρίων

Εντολοδότης:

Υπουργείο Συντονισμού

ypsy

Ενδιαφερόμενο μέρος:

δεν αναφέρεται

Κατάσταση υλοποίησης:

Η μελέτη δεν υλοποιήθηκε

Ημερομηνία:

1982

4. Προκαταρτική μελέτη για την ιχθυόσκαλα Χανίων

Εντολοδότης:

Νομαρχία Χανίων

noch

Ενδιαφερόμενο μέρος:

δεν αναφέρεται

Κατάσταση υλοποίησης:

Η μελέτη δεν υλοποιήθηκε

Ημερομηνία:

1983

5. Αποκατάσταση των νεωρίων για την στέγαση πολιτιστικών δραστηριοτήτων, με βασικό αρχιτέκτονα τον Renzo Piano

Εντολοδότης:

UNESCO

unsc

Ενδιαφερόμενο μέρος:

δεν αναφέρεται

Κατάσταση υλοποίησης:

Η μελέτη δεν υλοποιήθηκε

Ημερομηνία:

1985

6. Φωτογραμμετρική αποτύπωση του συνόλου των νεωρίων

Εντολοδότης:

Υπουργείο Πολιτισμού e Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

yppt

Ενδιαφερόμενο μέρος:

δεν αναφέρεται

Κατάσταση υλοποίησης:

Η μελέτη παρέμεινε σε αυτή τη φάση

Ημερομηνία:

1990

7. παρεμβάσεις για τη βελτίωση της μικρή επέκταση

Εντολοδότης:

Άγνωστος

xxxx

Ενδιαφερόμενο μέρος:

δεν αναφέρεται

Κατάσταση υλοποίησης:

δεν αναφέρεται

Ημερομηνία:

1980

Καταλογογράφηση

στο πάνω μέρος

Αριθμός του καταλόγου που προ-υπήρχε στις διαδικασίες της ηλεκτρονικής διακωδικοποίησης:

—

Σύνταξη του αρχικού δελτίου

Οργάνωση:

Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, 28η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων

yp28

Με την επιμέλεια του:

Μαριάννα Αγγελάκη

ange

Ημερομηνία:

Ιούλιος 2008

Ηλεκτρονική διακωδικοποίηση

Οργάνωση:

HESC υπηρεσίες γιά την επικράτεια

hesc

Με την επιμέλεια του:

Marisa Falco

falc

Ημερομηνία:

Μάρτιος –Απρίλιος 2011

Τελευταία ενημέρωση:

Σεπτέμβριος 2011

Επιστροφή στονΓενικό Δείκτη του Διαμερίσματος/Επαρχίας

η σελίδα δημιουργήθηκε αυτόματα με script SML από την
TNTmips 2011 της MicroImages, Inc.